Το ζήτημα της ενεργειακής μετάβασης

Του Ανδρέα Ανδριανόπουλου, τ. υπουργού

 

Η συζήτηση για το περιβάλλον, την καθαρή ενέργεια και τους στόχους των μηδενικών ρύπων μέχρι το 2050 βασανίζει έντονα την Ευρώπη. Δίχως να αγνοεί κάποιος την χρησιμότητα της επιλογής καθαρής ενέργειας για  το μέλλον και του περιορισμού των υπερβολών για επικείμενη καταστροφή του πλανήτη αν δεν μηδενισθούν οι εκπομπές ρύπων, είναι απαραίτητο αυτή η λεγόμενη "ενεργειακή μετάβαση" να γίνει σταδιακά, με λογικό τρόπο και σύμφωνα με τις ανάγκες της οικονομίας και των ευρωπαικών κοινωνιών.
Κάθε υπερβολή σε στόχους και φιλοδοξίες μπορεί να στοιχίσει ακριβά όχι μόνο σε οικονομικούς πόρους και κοινωνικές αντιδράσεις αλλά και να προκαλέσει σοβαρές πολιτικές αναταράξεις. Οι επερχόμενες ευρωπαικές εκλογές θα αποδειχθούν πεδίο σοβαρής αντιπαράθεσης ανάμεσα στους οπαδούς των ακραίων μέτρων (δηλ. της μετάβασης γρήγορα σε μηδενικές εκπομπές co2 αερίων) και σε εκείνους που υποστηρίζουν την εγκατάλειψη κάθε μέτρου προστασίας του περιβάλλοντος. H ισορροπία βρίσκεται σε μιά μεσαία επιλογή, μετριοπαθή, λογική και μέσα στα πλαίσια μιάς γενικότερης κοινωνικής αποδοχής. 

Πόσο εφικτό όμως είναι κάτι τέτοιο; Η ευρωπαική ένωση, μέσω κυρίως της commission, έχει με ενθουσιασμό επιλέξει τον δρόμο των ακραίων μέτρων επιβάλλοντας στα κράτη-μέλη πολιτικές που οδηγούν με υπερβολές στην "πράσινη μετάβαση". Με τη σειρά τους οι πολιτικές αυτές έχουν προκαλέσει αντίδραση καθώς και οικονομικά προβλήματα και λαική δυσπραγία. Σαν συνέπεια κινδυνεύει η Ευρώπη στις επερχόμενες εκλογές να βρεθεί μπροστά σε μια θηριώδη αμφισβήτηση των αξιακών της παραδόσεων και πολιτικών. Μιά θριαμβευτική παρουσία των λαικιστικών κομμάτων του έντονα συντηρητικού χώρου θα προκαλέσει ανησυχίες, δυσλειτουργίες των θεσμών κι' έντονες αναταράξεις.
Χρειάζεται λοιπόν έγκαιρα μιά αναθεώρηση της ευρωπαικής πολιτικής πρός την πράσινη μετάβαση. Με τρόπο που να μην εγκαταλείπει το ενδιαφέρον για το περιβάλλον και γιά την καθαρότερη ατμόσφαιρα αλλά με πολιτικούς προσανατολισμούς που να μην εγκαταλείπουν την οικονομική ευημερία και την ανάπτυξη,  αφήνοντας έτσι τους μεγάλους ανταγωνιστές της Ευρώπης και κύριους ρυπαντές - όπως η Ινδία, η Κίνα και η Ρωσία - ελεύθερους να ισχυροποιούνται οικονομικά και να λοιδωρούν την γηραιά μας ήπειρο για τα προβλήματά της. Δεν είνσι δυνατόν  κυνηγώντας μιά εννοιολογική χίμαιρα, να αφήνουμε τους λαούς μας να υποφέρουν και τις χώρες μας να οδηγούνται σε κοινωνική και οικονομική καταστροφή.

Σύμφωνα με ενα τελευταίο πόρισμα της οργάνωσης " Πλουτοπαραγωγικές Πηγές για το Μέλλον" υπάρχει πλήθος σεναρίων που προβλέπουν πως ο δρόμος για την περίφημη "πράσινη μετάβαση" θα είναι μακρύς, δύσκολος, βασανιστικός για πολλούς και δίχως μια συνταγή εφαρμόσιμη σε όλους. Μιά γνώμη που εξέφρασε το Ινστιτούτο Ενέργειας για την Νοτιο - Ανατολική Ευρώπη εδώ στην Αθήνα, ομιλεί για την "ανάγκη εγκατάλειψης των φσντασιώσεων για μηδέν εκπομπές και γιά την εμμονή σε πολιτικές ρεαλιστικές, που προσβλέπουν σε μια πιο σταδιακή και οικονομικά εφικτή μετάβαση". Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να φέρει κοινωνική ισορροπία στην Ευρώπη ακυρώνοντας τις αναταράξεις που φαίνονται να έρχονται στο κοντινό μέλλον. "Θα είναι πολύ καλύτερα", καταλήγει το IENE, "να αφεθεί η αγορά να αποφασίσει για τον πιό ωφέλιμο τρόπο εμπλοκής στον δρόμο για καθαρή ενέργεια". 

Διαβάστε επίσης