Όλοι μας έχουμε συναντήσει παλιούς συμμαθητές και αναρωτιόμαστε αν δείχνουμε κι εμείς τόσο γερασμένοι κι άλλους που αποπνέουν μια φρεσκάδα που μοιάζει αξιοζήλευτη. Ο τρόπος ζωής και η καθημερινότητα του καθενός σίγουρα παίζει ρόλο σε σημαντικό βαθμό, καθώς η ισορροπημένη διατροφή, ο ποιοτικός ύπνος, η άσκηση, η αποχή από το τσιγάρο και το αλκοόλ, μπορούν να θωρακίσουν και την υγεία και τη νεότητά μας.
Γιατί πλέον το λίφτινγκ δεν είναι δημοφιλές;
Κι απ’ ό,τι φαίνεται, η νεανική εμφάνιση συνδέεται και με καλύτερη υγεία αφού ερευνητές στην Ολλανδία διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες σε μελέτη που έμοιαζαν πέντε χρόνια νεότεροι από την πραγματική τους ηλικία παρουσίαζαν καλύτερες γνωστικές ικανότητες και είχαν έως και 25% λιγότερες πιθανότητες να υποφέρουν από παθήσεις που σχετίζονται με την ηλικία, όπως καταρράκτη, απώλεια ακοής και οστεοπόρωση. Αντίθετα, οι συμμετέχοντες που έμοιαζαν μεγαλύτεροι από ό,τι ήταν στην πραγματικότητα είχαν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία, σύμφωνα με την έρευνα που έχει δημοσιευτεί στο British Journal of Dermatology.
Με άλλα λόγια, αν δείχνετε νεότεροι απ' ό,τι είστε, τότε η υγεία των οργανικών σας συστημάτων, του σώματος και του μυαλού σας είναι πιθανό να αποτελεί αντανάκλαση αυτού, όπως αναφέρει ο επικεφαλής καθηγητής Tamar Nijsten, δερματολόγος στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Erasmus του Ρότερνταμ.
Δεν είναι όλα θέμα ρυτίδων
Ο Nijsten και οι συνεργάτες του συγκρότησαν μια ανεξάρτητη ομάδα 27 αξιολογητών που κλήθηκαν να εκτιμήσουν την ηλικία 2.679 ανδρών και γυναικών από την Ολλανδία, ηλικίας μεταξύ 51 και 88 ετών, από τα πορτρέτα τους. Οι φωτογραφίες των συμμετεχόντων τραβήχτηκαν κατά τη διάρκεια δερματολογικής εξέτασης στο ιατρικό κέντρο του Ρότερνταμ. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους, οι συμμετέχοντες έλαβαν οδηγίες να μην φορούν κρέμες προσώπου, μακιγιάζ ή κοσμήματα.
Η διαφορά μεταξύ της εκτιμώμενης ηλικίας των συμμετεχόντων και της χρονολογικής τους ηλικίας εξετάστηκε στη συνέχεια για συσχετίσεις με καταστάσεις που σχετίζονται με την ηλικία, συμπεριλαμβανομένων καρδιαγγειακών, πνευμονικών, οφθαλμολογικών, νευρογνωστικών, νεφρικών, σκελετικών και ακουστικών προβλημάτων, προσαρμοσμένων για την ηλικία και το φύλο των συμμετεχόντων.
Η ομάδα των συμμετεχόντων που έμοιαζαν πέντε χρόνια νεότεροι από τη χρονολογική τους ηλικία είχε καλύτερες επιδόσεις στα γνωστικά τεστ και 15% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξει χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), καθώς και 24% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσει οστεοπόρωση. Αντίθετα, όσοι φαίνονταν μεγαλύτεροι από την πραγματική τους ηλικία μπορεί να αντιμετωπίζουν υψηλότερο κίνδυνο θανάτου σε σχέση με αυτούς που μικροδείχνουν. Δεν βρέθηκε καμία σχέση μεταξύ της αντιλαμβανόμενης ηλικίας και της οστεοαρθρίτιδας, της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς κηλίδας (AMD) ή της γλαυκωματικής απώλειας οπτικού πεδίου (GVFL).
Τα ευρήματα αυτά οδήγησαν τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι η εμφάνιση του προσώπου κάποιου σχετίζεται τόσο με τη σωματική όσο και με τη γνωστική υγεία. Το πόσο ηλικιωμένο φαίνεται ένα άτομο θα μπορούσε επομένως να χρησιμοποιηθεί ως πρόσθετος κλινικός δείκτης κατά τη διάρκεια της φυσικής αξιολόγησης.
Στο παρελθόν, άλλες ερευνητικές ομάδες έχουν καταλήξει σε παρόμοια συμπεράσματα. Σε μια ιαπωνική μελέτη 273 ανδρών και γυναικών, η χαμηλότερη φαινομενική ηλικία σχετιζόταν με χαμηλότερο πάχος έσω-μέσου χιτώνα καρωτίδας, ενώ μελέτη σε 20.000 άνδρες από την Κοπεγχάγη διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες με περισσότερες ρυτίδες στο πρόσωπο, γκρίζα μαλλιά και φαλάκρα είχαν υψηλότερο κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου.
Να σημειώσουμε ότι η έκθεση στον ήλιο και το κάπνισμα είναι δύο προφανείς περιβαλλοντικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση της γήρανσης ενός ατόμου. Ωστόσο, ορισμένοι παράγοντες είναι απλώς αποτέλεσμα της φυσικής διαδικασίας γήρανσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η σχέση μεταξύ της εμφάνισης νεότερης ηλικίας και ορισμένων καταστάσεων υγείας μπορεί να είναι ένας συνδυασμός τόσο εξωτερικών παραγόντων όσο και φυσικής γήρανσης, όπως στην περίπτωση του γλαυκώματος. Αλλά για παθήσεις όπως η ΧΑΠ, η σχέση μεταξύ της νεανικής εμφάνισης και της πάθησης παραμένει ακόμη και μετά τον έλεγχο των παραγόντων του τρόπου ζωής.
Το DNA το… νεανικό
Τα βασικά κομμάτια του DNA που ονομάζονται τελομερή, τα οποία υποδεικνύουν την ικανότητα των κυττάρων να αναπαράγονται, συνδέονται επίσης με το πόσο νέος φαίνεται ένας άνθρωπος. Ένα τελομερές μικρότερου μήκους θεωρείται ότι σηματοδοτεί ταχύτερη γήρανση και έχει συνδεθεί με διάφορες ασθένειες.
Αν και η μελέτη αυτή δεν εξέτασε συγκεκριμένα γιατί συμβαίνει αυτό, είναι πιθανό ότι οι παράγοντες που προκαλούν αλλαγές στις δομές των ιστών στο πρόσωπο, οι οποίες μας κάνουν να φαινόμαστε μεγαλύτεροι, όπως η μείωση του υποδόριου λίπους και η ανάπτυξη ρυτίδων, επηρεάζουν επίσης τους ιστούς σε άλλα σημεία του σώματος και συνδέονται με αντίστοιχες αλλαγές στην οστική πυκνότητα, όπως αναφέρει ο Nijsten. Δεν πρόκειται για μια οριστική μελέτη, αλλά είναι ίσως η καλύτερη μελέτη που παρέχει μέχρι στιγμής στοιχεία ότι η αντιληπτή ηλικία αντανακλά και την εσωτερική γήρανση.