Καμηλοπαρδάλεις, ρινόκεροι και ύαινες στην ανασκαφή του Πικερμίου

Το 1835, λίγα χρόνια μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους, ένας Βαυαρός στρατιώτης περπατά στις όχθες του Μεγάλου Ρέματος Πικερμίου, γνωστό σήμερα ως Βαλανάρης.

Στην αναζήτησή του να βρει κάτι που θα μπορούσε να πάρει μαζί του όταν θα επέστρεφε στην πατρίδα, την προσοχή του τραβάει ένα λευκό κούφιο αντικείμενο, στο εσωτερικό του οποίου λάμπουν μικροί και μεγάλοι κρύσταλλοι. Χαρά και βεβαιότητα ότι θα γίνει πλούσιος τον πλημμυρίζουν, όμως η πραγματικότητα τον προσγειώνει.

«Δεν είναι διαμάντια», τον ενημερώνει λίγο καιρό αργότερα στο Μόναχο ο διαπρεπής καθηγητής Παλαιοντολογίας, Γιόχαν Αντρέας Βάγκνερ. Ωστόσο οι κρύσταλλοι του άνευ οικονομικής αξίας ασβεστίτη ήταν πολύτιμοι από διαφορετική άποψη: Έχοντας σχηματιστεί στις κοιλότητες οστών ζώων εξαφανισμένα προ πολλού, σηματοδότησαν την αρχή μίας από τις μεγαλύτερες παλαιοντολογικές ανακαλύψεις στον κόσμο.

Ό,τι ακολούθησε μετά ανήκει στην ιστορία: Ανασκαφές, ανακαλύψεις, λεηλασία τόσο στο παρελθόν όσο και στην εποχή μας (δεν υπάρχει μουσείο Φυσικής Ιστορίας που να μην περιλαμβάνει στις συλλογές του τουλάχιστον ένα πικερμικό απολίθωμα), φήμη. Νέα είδη προσδιορίζονται και το όνομα του Πικερμίου αποτυπώνεται σε επιστημονικά κείμενα όλου του κόσμου, ενώ σταδιακά δημιουργείται αυτό που αργότερα θα γίνει γνωστό από τους ξένους ερευνητές ως η «Ακρόπολη της Παλαιοντολογίας».

«Το Πικέρμι είναι πολύ πλούσιο σε ευρήματα. Από εδώ ξεκίνησαν πάρα πολλές ονομασίες για την επιστήμη, καταγεγραμμένες πριν από 180 και πλέον χρόνια. Χιλιάδες δημοσιεύσεις αναφέρονται στο Πικέρμι και στα ζώα του. Για παράδειγμα, ένας συνάδελφος στη Θεσσαλονίκη δεν μπορεί να κάνει μια μελέτη για τη Χαλκιδική και να μην αναφερθεί στις συγκρίσεις του στα πικερμικά απολιθώματα. Το ίδιο και στην Κίνα, τη Γερμανία, τη Γαλλία ή την Ισπανία», αναφέρει ο Δρ. Γεώργιος Θεοδώρου, ομότιμος καθηγητής Παλαιοντολογίας-Στρωματογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, επικεφαλής των ανασκαφών που πραγματοποιούνται τα τελευταία χρόνια στο Πικέρμι, στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, που είχε την τύχη να βρεθεί στον χώρο των ερευνών.